De polder Waal en Burg, oorspronkelijk kweldergebied, ontstond in 1654 door de aanleg van de Ruigendijk. Van de dijken die toen werden aangelegd om het gebied in te polderen, staat nog een deel overeind. In 1909 kocht Natuurmonumenten het eerste stukje polder: het lage, natte midden. Het water in de sloten in het midden van de polder is deels zout, omdat het zo laag ligt. De waterstand wordt geregeld door weidemolentjes, die een groot aandeel hebben in het karakteristieke aanzicht van de polder. Na 1909 lag de ontwikkeling van de natuur onder de hoede van Natuurmonumenten lange tijd stil. Sinds 2010 koopt de landschapsbeherende organisatie echter steeds meer boerenland op om in te richten als natuurreservaat.
Weidevogels
Weidevogels zijn in polder Waal en Burg in groten getale te vinden. Zij vertoeven hier graag vanwege de rust en de grote verscheidenheid aan voedsel die er te vinden is. Onder meer de grutto, tureluur en scholekster broeden in het gebied. Om de vogels rust te gunnen, is Waal en Burg in het broedseizoen (van 1 april t/m 1 juli) niet toegankelijk voor publiek. Het grasland in de polder wordt daarbij pas gemaaid na het broedseizoen. Na 15 juli wordt begonnen: zo krijgen de jongen de tijd om uit te vliegen. Buiten het broedseizoen om mag men Waal en Burg wel betreden.
Recreatie
Waal en Burg biedt vele mogelijkheden tot recreëren. Wie niet stil wil blijven zitten in de kijkhut op zoek naar foeragerende weidevogels, kan het gebied intrekken en wandelen op één van de vele wandelpaden. Tijdens een fietstocht over het Waalenburgerdijkje zijn oude dijkdoorbraken te zien, waar nu meertjes liggen. Wanneer het vriest is Waal en Burg onder de Texelaars een populaire plek: er wordt dan naar hartelust geschaatst op het ijs dat zich op het water tussen de karakteristieke weidemolentjes heeft gevormd.
Natuurmonumenten
Natuurmonumenten, de vereniging die polder Waal en Burg onder de hoede heeft, is een landschapsbeherende organisatie. Dit betekent dat het de natuur beschermt, door gebieden in beheer te nemen. Ook bewaart Natuurmonumenten de natuurwaarden en het door in de samenleving meer interesse in de natuur op te wekken.
