Cadeau
In 1935 werd Dijkmanshuizen, bij wijze van cadeau voor zijn zeventigste verjaardag, geschonken aan dr. Jac. P. Thijsse. Toentertijd bestond het gebied uit louter een plas brak water en een moeras. De omvang van het reservaat werd enkele jaren later uitgebreid, toen de Zwitserse vogelfotograaf A. Burdet de naastgelegen inham ‘Burdets Hop’ voor zijn verjaardag kreeg. Beide natuurliefhebbers stonden hun cadeau af aan Natuurmonumenten, die Dijkmanshuizen nog altijd in beheer heeft. Via ruilverkaveling werd Dijkmanshuizen na die tijd verder uitgebreid.
Hoogteverschil
Dijkmanshuizen ligt gemiddeld circa 50 centimeter lager dan de grond er omheen. Dit komt doordat het reservaat grotendeels bestaat uit afgegraven kleigrond. Het gebied heeft veel hoogteverschillen. Hiervan hebben niet alleen broedende en hongerige vogels profijt; ook veel bijzondere planten- en bloemensoorten gedijen hierdoor goed in het reservaat. Er groeien en bloeien dan ook enkele bedreigde planten in het poldertje, zoals de brede orchis, de harlekijn, de kleine ratelaar en de gevlekte orchis. Omdat in 1966 het waterpeil van Dijkmanshuizen een stuk verlaagd is, groeien en tegenwoordig minder zoutminnende planten.
Riet
Het riet dat bij Dijkmanshuizen in groten getale groeit, wordt ’s winters geoogst en gebruikt als dakbedekking voor boerderijen. Om een goede oogst te kunnen waarborgen, houdt gebiedsbeheerder Natuurmonumenten het riet goed nat met behulp van molentjes. Van de fikse aanwas aan riet hebben ook de vogels zoals de rietzager en rietgors profijt: zij vinden in de jonge riethalmen een ideale nestelplaats. Ook andere vogels, zoals baardmezen, kemphanen, kuifhanen en grutto’s vinden jaarlijks in Dijkmanshuizen een plekje om een nest te bouwen. Zelfs torenvalken nestelen er; in de speciaal hiervoor geïnstalleerde nestkasten. Het gebied dient voor veel vogels eveneens als vluchtplaats bij hoge waterstanden in de Waddenzee.
Bezoek
Dijkmanshuizen is vanaf de openbare weg goed te overzien. Het gebied is niet toegankelijk, maar met een verrekijker komt men een heel eind. Langs de Waddenzeedijk liggen nog meer watterrijke gebieden waar vogels te spotten zijn, zoals Ottersaat, Utopia, Wagejot en Zandkes.
Natuurmonumenten
Dijkmanshuizen wordt beheerd door Natuurmonumenten. Deze vereniging is een landschapsbeherende organisatie. Dit betekent dat het de natuur beschermt, door gebieden in beheer te nemen. Ook bewaart Natuurmonumenten de natuurwaarden en het door in de samenleving meer interesse in de natuur op te wekken.
